Natalia Padzik
Dyplomowany dietetyk. Specjalizuje się w dietetyce klinicznej. Szczególnie bliskie są jej tematy związane z żywieniem kobiet w ciąży i karmiących piersią, a także dietoterapia insulinooporności, cukrzycy, otyłości czy zespołu jelita wrażliwego. Oprócz tego interesuje się psychodietetyką, dlatego w pracy z podopiecznymi zwraca szczególną uwagę na budowaniu zdrowych nawyków i prawidłowej relacji z jedzeniem.
Data publikacji
8/16/2024
Laktoza to rodzaj cukru, który naturalnie występuje w mleku i produktach mlecznych. Jest to dwucukier, co oznacza, że składa się z dwóch cząsteczek cukrów prostych: glukozy i galaktozy, połączonych specjalnym wiązaniem. Aby organizm mógł przyswoić te cukry, musi rozbić to wiązanie, co jest możliwe dzięki enzymowi zwanym laktazą, produkowanemu w jelicie cienkim.
Osoby z nietolerancją laktozy mają niedobór laktazy, co oznacza, że laktoza nie jest wystarczająco dobrze rozkładana i wchłaniana. W rezultacie nieprzetworzona laktoza trafia do jelita grubego, gdzie jest fermentowana przez bakterie, co prowadzi do dolegliwości takich jak wzdęcia, bóle brzucha czy biegunki. Szacuje się, że w Polsce ten problem dotyka około 30% dorosłych.
Warto rozróżnić nietolerancję laktozy od alergii na mleko. Nietolerancja laktozy wynika z niedoboru enzymu laktazy i jest problemem trawiennym, natomiast alergia na mleko jest reakcją układu immunologicznego na białka mleka, takie jak kazeina i beta-laktoglobulina. Objawy alergii na mleko mogą obejmować wysypkę, trudności w oddychaniu oraz wymioty, a nie tylko objawy trawienne.
Dieta bez laktozy wymaga starannego planowania, aby uniknąć niedoborów kluczowych składników odżywczych, takich jak wapń. Warto wprowadzić do jadłospisu alternatywne źródła wapnia i białka, takie jak soja i inne rośliny strączkowe, przetwory sojowe (napoje, tofu), natka pietruszki, napoje roślinne wzbogacane w wapń, mak, sezam, jarmuż, ryby w puszce oraz migdały - czyli elementy diety wegańskiej.
Białko można znaleźć w rybach, mięsie drobiowym, warzywach strączkowych oraz kaszach, a także nasiona i pestki stanowią dobry dodatek do diety.
Wybór produktów bez laktozowych to doskonałe rozwiązanie dla osób z nietolerancją laktozy, a obecnie na rynku dostępnych jest wiele takich opcji. Warto jednak zwrócić uwagę na kilka istotnych szczegółów. Na przykład, wiele serów oznaczonych jako „bez laktozy” to w rzeczywistości chwyt marketingowy, ponieważ niektóre sery (np. parmezan, cheddar, gouda) naturalnie zawierają minimalne ilości laktozy, które są dobrze tolerowane przez większość osób z nietolerancją.
Na diecie bez laktozy ważne jest, aby unikać produktów bogatych w laktozę, takich jak mleko pełne i półtłuste, świeże sery (np. ricotta, mascarpone, feta) oraz śmietana i lody. Aby skutecznie unikać laktozy, zwracaj uwagę na etykiety produktów spożywczych. Sprawdzaj skład pod kątem laktozy oraz składników pochodzenia mlecznego, takich jak „serwatka” czy „mleko sproszkowane”. Produkty oznaczone jako „bez laktozy” zazwyczaj są bezpieczne, ale zawsze warto dokładnie przeczytać skład, aby upewnić się, że nie zawierają ukrytych źródeł laktozy, takich jak „kazeina” czy „substancje stałe z mleka”. Używanie aplikacji mobilnych do skanowania etykiet może także pomóc w znalezieniu produktów wolnych od laktozy i ułatwić zakupy.
Dla osób, które chcą cieszyć się posiłkami zawierającymi laktozę podczas specjalnych okazji, rozwiązaniem może być doraźne zażywanie tabletek z enzymem laktazy dostępnych w aptekach. Takie tabletki pomagają w trawieniu laktozy, zmniejszając ryzyko wystąpienia dolegliwości żołądkowych. Jest to szczególnie przydatne podczas wyjść na imprezy czy do restauracji, gdzie kontrola nad spożywanymi produktami jest ograniczona.
Nietolerancja laktozy wymaga dostosowania diety poprzez eliminację lub ograniczenie produktów mlecznych zawierających laktozę, takich jak mleko, śmietana i niektóre sery. Wprowadzenie alternatywnych źródeł wapnia i białka, takich jak napoje roślinne, nasiona czy warzywa strączkowe, może pomóc w uniknięciu niedoborów żywieniowych. Warto jeszcze raz podkreślić, że tolerancja laktozy jest indywidualna, więc eksperymentowanie z ilością spożywanej laktozy oraz uważne czytanie etykiet produktów mogą pomóc w znalezieniu optymalnego dla siebie rozwiązania. W sytuacjach wyjątkowych doraźne zażywanie tabletek z laktazą może pozwolić na cieszenie się posiłkami zawierającymi laktozę bez obaw o dolegliwości.
Nasze kanały dostępu socialmedia
