Mononukleoza zakaźna to ostra choroba wirusowa, wywołana przez wirusa Epstein-Barr (EBV). Zakażenia powszechne są na całym świecie, bowiem nawet 90-95% ludzi jest nosicielami wirusa odpowiedzialnego za mononukleozę.

Mononukleoza znana jest jako „choroba pocałunków”, ponieważ wrota zakażenia stanowi wydzielina lub ślina z jamy nosowo-gardłowej. Do infekcji może dojść również w wyniku przetoczenia krwi, przeszczepu narządów, a także poprzez kontakt płciowy. Źródłem zakażenia są chorzy, osoby w okresie rekonwalescencji lub nosiciele.

Najczęściej na mononukleozę chorują dzieci od 2. do 7. roku życia oraz nastolatki i młodzi dorośli, rzadziej dorośli po 40. roku życia. Osoby, które przeszły mononukleozę, wydalają wirusa w ślinie nawet do 6 miesięcy po wyzdrowieniu.

Jakie są objawy mononukleozy?

Objawy choroby mogą się bardzo różnić, od bezobjawowego przebiegu, po pełnoobjawową mononukleozę zakaźną. Łatwo pomylić ją z wirusem grypy, ponieważ typowe objawy są niecharakterystyczne – początkowo występują:

• bóle głowy ze złym samopoczuciem,
• apatia,
• przewlekłe zmęczenie,
• ogólne osłabienie.

Po kilku dniach może pojawić się:

• wysoka gorączka (utrzymująca się zwykle 10–14 dni),
• zapalenie gardła,
• powiększenie węzłów chłonnych,
• powiększenie wątroby i śledziony,
• zatkany nos,
• obrzęk powiek,
• punkcikowate, wybroczynowe plamki na podniebieniu.

Okres inkubacji choroby jest dość długi i wynosi 30–50 dni, a zakaźność może się utrzymywać przez wiele miesięcy.

Sprawdź jak łatwe i komfortowe może być pobranie w domu!

Jak wygląda diagnostyka wirusa EBV?

Do badań laboratoryjnych użytecznych w diagnostyce mononukleozy zakaźnej zalicza się:

• Morfologię krwi obwodowej wraz z rozmazem – w pierwszych dniach można zaobserwować obniżoną liczbę leukocytów w szczególności granulocytów, a w raz z rozwojem infekcji stwierdza się wzrost liczby leukocytów z przewagą limfocytów, ponadto może wystąpić małopłytkowość. W rozmazie stwierdza się obecność atypowych dużych limfocytów.

• Enzymy wątrobowe AST i ALT – charakterystyczna zwiększona aktywność we krwi.

• Oznaczenie swoistych dla EBV przeciwciał:

  • IgM anty VCA oraz IgG anty VCA, -EA – w celu potwierdzenia obecnie trwającego lub świeżo przebytego zakażenia.

  • IgG-VCA i EBNA – w celu rozpoznania przebytego w przeszłości zakażenia.

• Metody molekularne – wykrywanie DNA wirusa EBV dzięki metodzie PCR pozwala na pewne i szybkie potwierdzenie zakażenia.

Jak leczyć mononukleozę?

Leczenie w przypadku wirusa EBV jest wyłącznie objawowe i polega na stosowaniu leków przeciwgorączkowych oraz miejscowym odkażaniu gardła. Mononukleoza jest chorobą samoograniczającą się i objawy całkowicie ustępują w ciągu 2–3 miesięcy. Organizm pacjenta sam zwalcza infekcję, choć niewątpliwie odbija się ona na ogólnej kondycji i może prowadzić do znacznego osłabienia.

*Literatura dostępna u autora