Dieta lekkostrawna to kluczowy element szybszego powrotu do zdrowia! Niezwykle istotna zarówno w trakcie leczenia konkretnych schorzeń, jak i podczas rekonwalescencji po operacjach, ma ogromny wpływ na poprawę samopoczucia i jakość życia. Jednakże, mimo jej znaczenia w procesie zdrowienia, wielu pacjentów nie zdaje sobie sprawy z jej zasad. To często prowadzi do niewłaściwego żywienia, pogorszenia stanu zdrowia oraz zwiększenia dolegliwości. W poniższym artykule omówię najważniejsze zasady diety lekkostrawnej oraz podpowiem, jak w praktyce wdrażać ją w codziennej diecie.
Dieta lekkostrawna – co to jest?
Dieta lekkostrawna jest zmodyfikowaną wersją podstawowego sposobu żywienia, celem stosowania takiej diety jest oszczędzenie przewodu pokarmowego (lub narządu) i wpływanie na poprawę stanu zdrowa poprzez, jak najlepsze trawienie i wchłaniane substancji odżywczych. Podobnie jak w diecie podstawowej, dobrze skomponowana dieta lekkostrawna powinna zaspokajać zapotrzebowanie na energię oraz dostarczać wszystkie niezbędne składniki odżywcze.
Zalety diety lekkostrawnej
Dieta lekkostrawna oferuje szereg zalet, które mogą znacząco wpłynąć na zdrowie i samopoczucie pacjentów:
-
Łatwiejsze trawienie: Dzięki wyłączeniu ciężkostrawnych produktów, takich jak tłuste mięsa, ostre przyprawy i pokarmy wysokobłonnikowe, dieta lekkostrawna zmniejsza obciążenie układu pokarmowego. To może pomóc w redukcji dolegliwości takich jak wzdęcia, gazy czy niestrawność.
-
Poprawa wchłaniania składników odżywczych: Dobrze skomponowana dieta lekkostrawna dostarcza łatwo przyswajalne białka, węglowodany i tłuszcze, co wspiera efektywne wchłanianie niezbędnych substancji odżywczych przez organizm. Jest to szczególnie istotne podczas rekonwalescencji po operacjach lub w przypadku osób starszych, które mogą mieć ograniczoną zdolność trawienną.
-
Wsparcie procesu zdrowienia: Zalecana jest w okresach rekonwalescencji po operacjach chirurgicznych, po zawale serca oraz w chorobach przewodu pokarmowego, aby wspomóc szybszy powrót do zdrowia i redukcję ryzyka powikłań.
Kto powinien stosować dietę lekkostrawną?
Dieta lekkostrawna jest polecana dla różnych grup pacjentów:
• dla osób w wieku podeszłym
• w stanach zapalnych błony śluzowej żołądka i jelit
• w infekcja przebiegających z gorączką
• w wyrównanych chorobach nerek i dróg moczowych
• po zawale mięśnia sercowego
• w nowotworach przewodu pokarmowego
• w chorobie refluksowej przełyku
• przed planowanymi operacjami i po zabiegach chirurgicznych
• chorych długo leżących, u których dochodzi do zaburzeń w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego
Sprawdź jak łatwe i komfortowe może być pobranie w domu!
Zasady diety łatwo strawnej
Jedną z najważniejszych zasad diety lekkostrawnej jest odpowiedni dobór technik kulinarnych stosowanych do przygotowania potraw. A są to:
• gotowanie w wodzie i na parze – połączone z przecieraniem, miksowanie, rozdrabnianiem;
• pieczenie w folii aluminiowej, w naczyniu ceramicznym, w rękawie lub pergaminie - produkt nie wymaga dodatku tłuszczu, pozostaje miękki dzięki zatrzymaniu wody i nie powstają niestrawne elementy, takie jak chrupiąca skórka;
• spulchnianie potraw poprzez dodatek do nich ubitych białek jaj lub namoczonej w wodzie bądź mleku bułki pszennej;
• stosowanie do zagęszczania zawiesiny mąki w wodzie lub mleku.
Natomiast przeciwwskazane techniki kulinarne w tej diecie to:
• smażenie
• duszenie z dodatkiem tłuszczu i wcześniejszym obsmażaniem produktów;
• pieczenie w sposób tradycyjny;
• zapiekanie;
• grillowanie;
• sporządzanie zasmażek, odgrzewanie i odsmażanie.
Z diety należy wyłączyć produkty i potrawy:
• powodujące nadmierne wydzielanie soków trawiennych (ostre i tłuste)
• zawierające duże ilości włókna pokarmowego (błonnika)
• powodujące wzdęcia
• używki i marynaty
• potrawy wędzone
• tradycyjnie z diety łatwo strawnej eliminuje się: cebulę, czosnek, ogórki, warzywa kapustne i strączkowe z uwagi na często obserwowane po ich spożyciu dolegliwości.
W diecie łatwo strawnej redukuje się zawartość błonnika pokarmowego, lecz nie eliminuje się całkowicie ze względu na jego dobroczynne działanie na organizm. Zaleca się natomiast stosowanie technik zmniejszających zawartość błonnika i sprawiających, że staną się one delikatniejsze i mniej drażniące przewód pokarmowy:
• usuwanie z warzyw i owoców skórek i pestek
• oddzielanie zwłókniałych i twardych części roślin
• używanie drobnych kasz i pieczywa jasnego
• przedłużenie czasu gotowania produktów roślinnych
• przecieranie (np. owoce podaje się w postaci musów, przecierów, puree lub soków)
Źródłem błonnika w diecie łatwo strawnej powinny być młode, delikatne warzywa, dojrzałe owoce, delikatne pieczywo pszenne lub graham, drobne kasze.
Zaleca się spożywanie 5-6 niewielkich posiłków dziennie, zachowując odpowiednie odstępy czasowe między nimi (od 2 do 3 godzin), podobnie jak w przypadku diety osób zdrowych. Należy unikać przejadania się jak również omijania posiłków, a ostatni należy spożywać do 2-3 godzin przed snem.
Produkty zalecane i przeciwwskazane
Produkty i potrawy zalecane, zalecane w umiarkowanych ilościach i przeciwwskazane w diecie łatwo strawnej przedstawia poniższa tabela. Niezależnie od tej listy należy uwzględniać indywidualną tolerancję pokarmów i potraw przez chorego.
Poniżej znajdziesz przykładowy 2-dniowy jadłospis diety lekkostrawnej
DZIEŃ 1:
DZIEŃ 2:
Ten jadłospis dostarcza około 2000 kcal dziennie, z następującym podziałem makroskładników:
Białko: 81 g (ok. 16% energii)
Tłuszcz: 52 g (ok. 23% energii)
Węglowodany: 255 g (ok. 51% energii)
Dieta lekkostrawna skutecznie poprawia komfort trawienny oraz ogólny stan zdrowia pacjentów. Dzięki odpowiednim technikom kulinarnym i właściwemu doborowi składników, dieta może znacząco ułatwić trawienie, zmniejszając ryzyko podrażnień i dolegliwości bólowych. Choć stosowanie zasad diety lekkostrawnej wymaga pewnej dyscypliny, korzyści zdrowotne są tego warte. Kluczowe jest również indywidualne dopasowanie diety do potrzeb pacjenta, co często wymaga konsultacji z dietetykiem lub lekarzem specjalistą.
*Uwaga! Analiza Dietetyczna nie stanowi diagnozy lekarskiej, konsultacji medycznej i nie może zastępować leczenia lub terapii, realizowanej przez podmiot prowadzący działalność leczniczą, w szczególności nie może zastępować konsultacji lekarskiej. Jednocześnie Analiza Dietetyczna jest przypisana do ściśle określonych Badań, w związku z czym jest ona oparta i ograniczona wyłącznie do danych wynikających z tychże wyników badań.