Aleksandra Nowakowska
Certyfikowana doula, promotor karmienia piersią, coach hypnobirthing, pedagog, a także szczęśliwa żona i mama dwójki dzieci. Od kilku lat "zaraża" pozytywnym nastawieniem oraz przygotowuje kobiety i pary do pięknego porodu, pełnego połogu, karmienia piersią i początków rodzicielstwa.
Data publikacji
10/29/2025
O tym, że karmienie piersią jest najlepszym sposobem żywienia dziecka, dobrodziejstwem dla jego zdrowia i odporności, wie już chyba każdy. A o tym, że jest zdrowe także dla matki? Na jakie choroby karmienie piersią obniża prawdopodobieństwo zachorowania? Dziś wiemy o m.in. mniejszym ryzyku:
Pamiętaj – karmienie piersią to też inwestycja w Twoje zdrowie.
Każdy miesiąc karmienia piersią zmniejsza ryzyko nowotworu piersi – i jest to udowodnione naukowo. To profilaktyka, którą – można powiedzieć – masz w zasięgu własnych rąk. Każdy czas karmienia się liczy. Z perspektywy ryzyka onkologicznego efekt ochronny rośnie wraz z łącznym czasem laktacji – ale nawet tygodnie czy miesiące mają znaczenie.
Duża metaanaliza prawie 50 badań z 30 krajów pokazała, że ryzyko raka piersi spada o ok. 4,3 % z każdym rokiem (suma karmienia wszystkich dzieci z piersi lub kobiecym mlekiem odciągniętym). Według danych Amerykańskiej Akademii Pediatrii, karmienie piersią przez okres powyżej 1 roku obniża to ryzyko statystycznie o 28 %.
Dodatkowo, najnowsze badania sugerują następujący mechanizm immunologiczny: po ciąży i karmieniu w tkance piersi utrzymują się przez dekady „strażnicy” – limfocyty CD8⁺. Obserwowaną ochronę w omawianym okresie można powiązać także z mniejszą ekspozycją matki na estrogeny.
Ciekawostką jest, że ludzkie mleko zawiera składniki uniemożliwiające przeżycie różnym drobnoustrojom. Jest też – jako jedyne – źródłem cząsteczek tworzących kompleks białkowo-lipidowy „HAMLET”, który wykazuje cechy zabójcze dla komórek rakowych. Tworzy się z ludzkiej α-laktoalbuminy (białka mleka kobiecego) i kwasu oleinowego w kwaśnym środowisku żołądka niemowlęcia.
Jakkolwiek wystąpienie nowotworu piersi u kobiet obecnie karmiących piersią lub dokonujących tej czynności w przeszłości, jest mało prawdopodobne, to nie jest niemożliwe. Karmienie nie zastępuje badań, dlatego pamiętaj o profilaktyce odpowiedniej do wieku i zaleceń lekarskich. Konsultuj ze specjalistą niepokojące objawy, jak guzek, wyciek krwisty, wciągnięcie skóry lub brodawki.
Tu nie ma uniwersalnej rekomendacji. Zależy od Twojej indywidualnej sytuacji, typu leczenia, przyjmowanych leków – faktycznie istnieją niektóre terapie wymagające wstrzymania karmienia. Decyzję oprzyj na zaleceniach Twojego onkologa i zespołu laktacyjnego. Waszym celem jest bezpieczeństwo Twoje i dziecka. Zajrzyj też tu do artykułu.
Poza profilaktyką wielu chorób wymienionych powyżej (w tym nowotworu piersi), karmienie piersią ma również inne korzyści dla matki. Są to:
Szybsze zwijanie macicy (czyli inwolucję) – podczas karmienia piersią organizm wydziela oksytocynę, która pobudza skurcze macicy, co powoduje szybszy jej powrót do wielkości sprzed ciąży. Z tego samego powodu spada ryzyko krwotoku poporodowego. Kobiety karmiące często krócej krwawią po porodzie, a ich ciało szybciej “wraca do siebie”.
Szybszy powrót do formy sprzed ciąży – laktacja zwiększa wydatek energetyczny (spala ok. 500 kcal dziennie), co – statystycznie szybciej niż u kobiet niekarmiących – wspiera redukcję masy ciała po porodzie i ułatwia powrót do figury sprzed ciąży. Dodatkowo wspomaga równowagę hormonalną.
Naturalne, zdrowe i dostępne “od ręki” jedzenie dla dziecka – gotowy pokarm zawsze pod ręką, zawsze świeży, w odpowiedniej temperaturze, czysty, bez chemii, idealnie zbilansowany i dopasowany do wieku oraz potrzeb malucha. A do tego w ekologicznym i estetycznym „opakowaniu”. Wychodzisz z domu z dzieckiem i zabierasz mini zestaw: pieluszki plus chusteczki.
Oszczędność czasu i pieniędzy – karmienie piersią nie wymaga mycia i sterylizacji ani zakupu odpowiedniego sprzętu czy preparatów mlekozastępczych. To realna oszczędność finansowa dla rodziny, a mniej przygotowań to więcej czasu, np. żeby spędzić go wspólnie.
Wsparcie w budowaniu więzi mama–dziecko – akt karmienia (oraz kontakt skóra do skóry) sprzyja wydzielaniu wspominanej już oksytocyny, zwanej hormonem miłości, bliskości, przywiązania. Jej działanie sprawia, że czujemy instynkty opiekuńcze względem małej istotki, którą wydałyśmy na świat.
Organizacje ginekologiczne oraz te promujące karmienie piersią podkreślają wyżej wymienione benefity, ale również kładą nacisk na rolę wsparcia laktacyjnego w opiece okołoporodowej.
Dlaczego to jest takie ważne?
Dlatego, że niezwykle trudno jest karmić piersią, jeżeli tylko matka wierzy w siebie i swoje możliwości. Wsparcie otoczenia (partnera, bliskich oraz specjalistów) jest bardzo istotnym czynnikiem wpływającym na karmienie piersią, w tym podjęcie decyzji o rozpoczęciu, kontynuacji, a także pokonywanie trudności itp.
Karmienie piersią to nauka, zarówno dla dziecka, jak i dla matki. Problemy takie jak ból brodawek, nawał, wątpliwości, zmęczenie, deprywacja snu itp. są częste. Bardzo łatwo wówczas o zniechęcenie i rezygnację. Pomoc i dobre słowo od bliskich są dla nowonarodzonej mamy nieocenione i konieczne. Jednak należy się wystrzegać podkopania matczynych kompetencji czy wiary w siebie poprzez krzywdzące mity czy niepoparte aktualną wiedzą opinie. Rolą otoczenia jest wspierać, a nie oceniać. Pamiętaj też, że decyzja o karmieniu to proces, a nie test. W razie trudności warto sięgać po pomoc.
Kto może pomóc:
położna, Promotor Karmienia Piersią, doula, grupy wsparcia dla mam, doradca laktacyjny, Międzynarodowy Konsultant Laktacyjny (IBCLC).
Karmienie piersią to inwestycja w zdrowie matki i dziecka, dlatego absolutnie każda mama, która je wybiera, zasługuje na wsparcie laktacyjne ze strony otoczenia oraz służby zdrowia.
Zdarza się, że kobiety-karmicielki słyszą od specjalistów, że muszą odstawić maluszka z powodu leków lub że żadnych nie mogą brać. Należy pamiętać, że nie wszystkie substancje przenikają do mleka. Istnieją internetowe bazy leków, aktualizowane na bieżąco, które pokazują bezpieczeństwo lub poziomy ryzyka związanego z podażą danej substancji czynnej przy laktacji.
Dobra wiadomość jest taka, że na wiele schorzeń są leki dedykowane karmiącym mamom. Wpisując daną substancję (nie nazwę handlową) w taką wyszukiwarkę, możesz sprawdzić bezpieczną dawkę dla obecnego wieku dziecka oraz ewentualne alternatywy. Każde wątpliwości konsultuj z lekarzem lub farmaceutą, lub wspólnie prześledźcie wyniki z bazy leków.
Nasze kanały dostępu socialmedia
