Ilona Güllü
Poliglotka, marketerka, podróżniczka. Mieszkała przez dwa lata w Turcji. Ilona była podwykonawczynią Google. Pracowała też w przeszłości jako tłumacz medyczny. Jej teksty na blogu obejmują głównie tematykę lifestyle'ową.
Data publikacji
9/13/2024
Ten niewielki gruczoł ma niebagatelny wpływ na stan naszego organizmu. Tarczyca wpływa między innymi na:
Układ pokarmowy: Hormony tarczycy regulują tempo trawienia. Niedoczynność może powodować zaparcia, natomiast nadczynność – biegunki.
Metabolizm: Hormony tarczycy kontrolują tempo przemiany materii, wpływając na szybkość spalania kalorii, temperaturę ciała, a także poziom energii. Niedoczynność tarczycy objawia się w tym przypadku spowolnieniem metabolizmu, przyrostem masy ciała, zmęczeniem i uczuciem zimna. Z kolei nadczynność tarczycy daje zupełnie odwrotne objawy, czyli przyspieszenie metabolizmu, utrata wagi, nadmierna potliwość i nerwowość.
Płodność: Zaburzenia tarczycy skutkują problemami z zajściem w ciążę, a także nieregularnymi miesiączkami i obniżeniem libido.
Układ sercowo-naczyniowy: Hormony tarczycy wpływają na rytm serca i ciśnienie krwi. Tachykardia (przyspieszenie akcji serca) wynika z nadczynności tarczycy, natomiast bradykardia (spowolnienie akcji serca) z obniżeniem hormonów tarczycy.
Zdrowie psychiczne: Hormony tarczycy mają wpływ na nastrój i funkcje poznawcze. Jej zaburzenia mogą prowadzić do objawów takich jak depresja, lęk, problemy z koncentracją i pamięcią. Dlatego, podczas diagnozowania depresji, psychiatra nierzadko kieruje pacjenta na badania poziomu hormonów tarczycy.
Rozwój dziecka: Niedoczynność tarczycy w okresie prenatalnym lub wczesnym dzieciństwie może prowadzić do takich zaburzeń rozwoju, jak kretynizm, charakteryzujący się opóźnieniem umysłowym i fizycznym.
Układ kostny: Kalcytonina, która jest hormonem produkowanym przez tarczycę, bierze udział w regulacji poziomu wapnia we krwi i wspomaga zdrowie kości, zapobiegając osteoporozie.
Na ten moment nie jest możliwym wykazanie jednoznacznej przyczyny zachorowania. Aczkolwiek, istnieje szereg czynników ryzyka, które mogą mieć wpływ na powstanie i rozwój raka.
W pierwszej kolejności, warto zwrócić uwagę na czynniki genetyczne, czyli historię chorób nowotworowych u rodziców, rodzeństwa bądź dziadków. Jeżeli takowe miały miejsce, warto przebadać się pod kątem mutacji genetycznej MEN2, która zwiększa ryzyko rozwoju raka rdzeniastego tarczycy.
Szczególną ostrożnością powinny się wykazać osoby, które miały w przeszłości guzki tarczycy, a także pacjenci z historią nowotworową, którzy poddali się w młodym wieku radioterapii (szczególnie twarzy i szyi). Z podobnych przyczyn na rozwój raka tarczycy narażone są osoby, które przeżyły katastrofę nuklearną (np. w Czarnobylu), ponieważ byli w znacznym stopniu narażeni na promieniowanie jonizujące.
Warto też wziąć pod uwagę czynniki poboczne, do których należą, m.in.: narażenie na toksyny (np. herbicydy), niedobór jodu w diecie (co może prowadzić do rozrostu tarczycy), a nawet płeć i wiek (kobiety w wieku 30-50 lat są znacznie bardziej narażone na zachorowanie).
Jak wspomniano na wstępie, objawy raka tarczycy dość łatwo przeoczyć we wczesnych stadiach. Warto jednak zwrócić uwagę na następujące sygnały ostrzegawcze:
Zmiana głosu: Chrypka lub zmiana tonu pojawia się, gdy guz naciska na nerwy krtaniowe.
Powiększenie się węzłów chłonnych szyi pomimo braku infekcji: Nawet jeśli nie ma aktywnej infekcji, obecność nowotworu może prowadzić do reakcji zapalnej w węzłach chłonnych. W odpowiedzi na obecność komórek rakowych, węzły chłonne mogą się powiększać, próbując zwalczyć nowotwór.
Duszności, problemy z oddychaniem: Objaw ten jest spowodowany naciskiem guza na tchawicę, który może prowadzić do jej zwężenia lub ucisku, ograniczając przepływ powietrza i utrudniając oddychanie.
Trudności w przełykaniu: Podobnie, jak w przypadku duszności, problemy z przełykaniem następują, kiedy guz naciska na przełyk.
W zaawansowanych przypadkach mogą wystąpić ogólne objawy takie jak zmęczenie, niewyjaśniona utrata wagi, osłabienie. Tarczyca produkuje hormony, które regulują metabolizm. Nowotwór tarczycy może zaburzać produkcję tych hormonów. Najczęściej powoduje on zwiększenie tempa metabolizmu, co prowadzi do szybkiej utraty wagi, mimo normalnego lub zwiększonego apetytu, a w konsekwencji, do wyczerpania organizmu.
Objawy te często są charakterystyczne dla innych chorób tarczycy, dlatego zdiagnozowanie nowotworu tarczycy we wczesnym stadium może być trudne.
Kiedy odczuwamy pierwsze objawy wskazujące na zaburzenia tarczycy, warto przebadać markery, takie jak:
Kalcytonina (CT) - to hormon produkowany przez komórki C tarczycy. Podwyższony poziom kalcytoniny może wskazywać na raka rdzeniastego tarczycy.
Tyreoglobulina (TG) - białko produkowane przez komórki pęcherzykowe tarczycy. Poziom TG jest monitorowany po leczeniu raka pęcherzykowego lub brodawkowatego tarczycy, aby ocenić skuteczność terapii oraz wykryć ewentualny nawrót choroby.
Anty-TG - to przeciwciała produkowane przez układ odpornościowy, które skierowane są przeciwko tyreoglobulinie – białku wytwarzanemu przez komórki tarczycy. Obecność tych przeciwciał może świadczyć o autoimmunologicznych chorobach tarczycy, takich jak Hashimoto czy choroba Gravesa-Basedowa. Utrudnia on monitorowanie, a nawet może fałszować wyniki poziomu TG, która jest kluczowym markerem nowotworowym stosowanym do wykrywania nawrotów raka.
Receptor TSH - to specjalne białko na komórkach tarczycy, które pomaga regulować produkcję hormonów tarczycy (T3 i T4) w odpowiedzi na hormon TSH (tyreotropina) produkowany przez przysadkę mózgową. W kontekście raka tarczycy, receptor TSH może być użyteczny jako marker nowotworowy, ponieważ niektóre typy raka, jak rak brodawkowaty i rak pęcherzykowy, nadal mają te receptory na swoich komórkach, co umożliwia leczenie jodem radioaktywnym. Jeżeli brakuje receptora TSH, należy zastosować inne metody leczenia.
Wszystkie te badania można wykonać z pobraniem w domu bądź w miejscu pracy dzięki Home Lab. Do końca września możesz uzyskać zniżkę 15% wpisując kod TARCZYCA15
Jak można zauważyć, zniżka obejmuje również PAKIET TARCZYCA (zarówno podstawowy, jak i rozszerzony). Zawiera on wszystkie wspomniane badania, a także hormony tarczycowe FT3, FT4 oraz TRAb.
Jeżeli badania krwi wykażą nieprawidłowości, warto wykonać dalsze badania.
Biopsja cienkoigłowa to procedura diagnostyczna, w której cienka igła (o średnicy 0,6-0,8 mm) jest wprowadzana do guzka tarczycy w celu pobrania próbki komórek do dalszej analizy. Procedura trwa kilka minut i jest mało inwazyjna. Celem biopsji jest oszacowanie czy guzek tarczycy zawiera komórki nowotworowe, oraz określenie ich rodzaju (czy jest to rak brodawkowaty, pęcherzykowy, rdzeniasty lub anaplastyczny). Lekarz używa ultrasonografii do dokładnego prowadzenia igły, aby precyzyjnie pobrać próbkę. Pobrany materiał jest badany pod mikroskopem.
USG to podstawowe badanie obrazowe używane do oceny tarczycy. Wykorzystuje fale dźwiękowe do tworzenia obrazu gruczołu i wykrycia guzków, torbieli lub innych nieprawidłowości. Badanie pomaga określić wielkość, kształt i strukturę guzków oraz ewentualne powiększenie węzłów chłonnych w okolicy szyi, co może sugerować złośliwy charakter nowotworowy bądź przerzuty.
Choć nie są to rutynowe badania, czasami zalecane jest wykonanie tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. CT i MRI są wykorzystywane, gdy istnieje podejrzenie rozprzestrzenienia się nowotworu poza tarczycę. Badania te pozwalają na uzyskanie bardziej szczegółowych obrazów w porównaniu z USG i mogą pomóc w ocenie stopnia zaawansowania raka.
Leczenie raka tarczycy zazwyczaj zaczyna się od operacyjnego usunięcia tarczycy (tyreoidektomii), często z usunięciem pobliskich węzłów chłonnych, jeśli istnieje ryzyko przerzutów. Po operacji wielu pacjentom podaje się jod radioaktywny, aby zniszczyć pozostałe komórki tarczycy lub nowotworowe.
Następnie pacjenci muszą przyjmować leki hormonalne (lewotyroksynę), które zastępują hormony tarczycy i pomagają zapobiec nawrotom raka poprzez obniżenie poziomu TSH. W zaawansowanych przypadkach stosuje się radioterapię, a rzadziej chemioterapię.
W przypadkach raka opornego na jod radioaktywny lub innych agresywnych typów nowotworów, takich jak rak rdzeniasty lub anaplastyczny, mogą być stosowane terapie celowane, które blokują wzrost komórek nowotworowych.
Regularne monitorowanie jest kluczowe, aby wcześnie wykryć ewentualne nawroty.
*Przedstawiona oferta cenowa ma charakter informacyjny, nie stanowi oferty handlowej w rozumieniu Art.66 par.1 Kodeksu Cywilnego.
Nasze kanały dostępu socialmedia
