Joanna Lewandowska-Bieniek
Dietetyk, diagnosta laboratoryjny i fitoterapeuta w jednym! Jej pasją jest szeroko pojęte zdrowie, które wspiera dietą oraz ziołami.
Data publikacji
6/27/2025
Przeciwciała przeciwtarczycowe są to autoprzeciwciała skierowane przeciwko tyreoglobulinie (anty-TGB), jodowanej glikoproteinie obecnej w koloidzie wypełniającym pęcherzyki tarczycowe. Białko to produkowane przez komórki tarczycy służy jako materiał do syntezy hormonów T3 i T4.
Obecność anty-TG świadczy o nieprawidłowej reakcji immunologicznej organizmu, która może prowadzić do uszkodzenia tarczycy. Najczęściej przeciwciała te występują w przebiegu chorób autoimmunologicznych tarczycy, przede wszystkim w chorobie Hashimoto (przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy), a także – rzadziej – w chorobie Gravesa-Basedowa.
Anty-TG mają znaczenie diagnostyczne i pomocnicze. Ich obecność potwierdza autoimmunologiczny charakter choroby tarczycy, zwłaszcza gdy występują równocześnie z przeciwciałami anty-TPO (przeciwko peroksydazie tarczycowej). Dodatni wynik anty-TG nie zawsze oznacza chorobę – niewielkie stężenie tych przeciwciał może pojawiać się także u osób zdrowych, szczególnie u kobiet i osób starszych.
Znaczącą rolę przeciwciała anty-TG odgrywają również w monitorowaniu pacjentów po leczeniu raka tarczycy zróżnicowanego (np. raka brodawkowatego). W tych przypadkach tyreoglobulina (TG) służy jako marker nowotworowy, jednak obecność przeciwciał anty-TG może fałszować wynik TG – najczęściej zaniżając jego stężenie. Dlatego badanie poziomu TG zawsze powinno być interpretowane razem z oznaczeniem anty-TG.
W praktyce klinicznej oznaczanie anty-TG jest rutynowe w diagnostyce i obserwacji chorób autoimmunologicznych tarczycy oraz w monitorowaniu pacjentów po leczeniu nowotworów tarczycy. Wynik ujemny (brak wykrywalnych przeciwciał) uznaje się za prawidłowy.
Przy pierwszym podejrzeniu choroby autoimmunologicznej tarczycy – np. Hashimoto lub Gravesa-Basedowa
W przypadku nieprawidłowych wyników TSH, FT3, FT4
W ocenie przyczyn wola, niedoczynności lub nadczynności tarczycy
U osób z dodatnim wywiadem rodzinnym chorób autoimmunologicznych
W trakcie diagnostyki niepłodności lub przed planowaną ciążą
U pacjentów z nowotworem tarczycy (szczególnie po leczeniu) – jako badanie uzupełniające do oznaczenia tyreoglobuliny (TG)
Jak często badać anty-TG?
W diagnostyce Hashimoto lub Gravesa – zazwyczaj wystarczy jednorazowe oznaczenie (przeciwciała utrzymują się długo i ich poziom rzadko zmienia się znacząco).
W monitorowaniu raka tarczycy – badanie wykonuje się cyklicznie (np. co 6–12 miesięcy) razem z oznaczeniem TG, aby ocenić ryzyko nawrotu i ewentualne zaburzenia oznaczenia tyreoglobuliny przez obecność przeciwciał.
U kobiet w ciąży z chorobami tarczycy – lekarz może zalecić kontrolę przeciwciał w I trymestrze, szczególnie przy dodatnich anty-TPO.
Badanie anty-TG powinno być zawsze interpretowane razem z badaniem USG tarczycy w celu oceny sytuacji klinicznej pacjenta.
Przed pobraniem krwi:
• Pacjent nie musi być na czczo, badanie można wykonać o dowolnej porze dnia, niezależnie od posiłku.
• Jeśli pacjent bierze lewotyroksynę (Euthyrox, Letrox) – może ją przyjąć jak zwykle rano.
• Nie ma znaczenia faza cyklu menstruacyjnego - kobiety mogą wykonywać badanie w dowolnym dniu cyklu.
• Suplementy zawierające biotynę należy odstawić minimum 7 dni przed badaniem.
Leki: preparaty zawierające biotynę.
Orientacyjnie wartości prawidłowe wynoszą:
< 115 IU/ml lub < 100 IU/ml – wynik ujemny (prawidłowy)
≥ 115 IU/ml – wynik dodatni (podwyższony poziom przeciwciał)
Przeciwciała przeciwtarczycowe występują w niskich mianach u 5-10% osób zdrowych, a częstość ich występowania wzrasta z wiekiem.
Normy mogą różnić się między laboratoriami i są zależne od metody analizy próbki.
Czy wiesz, że...
Podwyższony poziom anty-TG może się pojawić przed jakimikolwiek zmianami poziomu hormonów tarczycy, dlatego badanie to bywa przydatne u osób z ryzykiem choroby Hashimoto jeszcze bez jawnych objawów.
U kobiet w ciąży przeciwciała anty-TG mogą przejść do organizmu dziecka, ale na szczęście zwykle nie powodują u niego zaburzeń – mogą jednak świadczyć o autoimmunologicznej aktywności matki.
Podwyższone anty-TG mogą występować u części zdrowych osób, zwłaszcza kobiet, bez jawnych objawów choroby tarczycy – dlatego zawsze wymagają interpretacji w kontekście klinicznym.
Sprawdź, jakie badania warto wykonać razem z badaniem poziomu anty-TPO!
Rak tarczycy - objawy, diagnostyka i leczenie
Nasze kanały dostępu socialmedia
