Tyreoglobulina (TG) - normy, badania i interpretacja wyników

Co to jest tyreoglobulina?

Tyreoglobulina (TG) to duże, glikozylowane białko produkowane i magazynowane przez komórki pęcherzykowe tarczycy. Stanowi podstawowy składnik koloidu znajdującego się w pęcherzykach tarczycy i pełni kluczową rolę w syntezie hormonów tarczycy: tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3).

Tyreoglobulina jest syntetyzowana w retikulum endoplazmatycznym komórek pęcherzykowych tarczycy, a następnie transportowana do światła pęcherzyka. W jej strukturze znajdują się reszty aminokwasowe tyrozyny, które są jodowane (dojodowane) w procesie syntezy hormonów T3 i T4. Po jodowaniu i sprzężeniu tych reszt, powstałe hormony są odcinane od tyreoglobuliny i uwalniane do krwiobiegu.

Tyreoglobulina to kluczowe białko w biosyntezie hormonów tarczycy i istotny marker w monitorowaniu raka tarczycy. Jej oznaczanie ma znaczenie również w chorobach autoimmunologicznych oraz innych patologiach tarczycy, choć interpretacja wyników zawsze powinna być powiązana z innymi badaniami i kontekstem klinicznym.

Kto powinien wykonać badanie?

Badanie tyreoglobuliny nie jest testem przesiewowym dla ogólnej populacji. Wykonuje się je w konkretnych sytuacjach klinicznych.

Osoby po leczeniu z powodu raka tarczycy (szczególnie raka brodawkowatego i pęcherzykowego).
Osoby, u których podejrzewa się zapalenie tarczycy: choroba Hashimoto (przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie), podostre zapalenie tarczycy (np. de Quervaina), poporodowe zapalenie tarczycy.
Osoby z nowotworem tarczycy lub nadczynnością po leczeniu jodem promieniotwórczym (TG może być używana do oceny skuteczności ablacji resztek tarczycy).
U niemowląt w celu ustalenia etiologii wrodzonej niedoczynności tarczycy, wykrytej w badaniu przesiewowym noworodków.

Sprawdź jak łatwe i komfortowe może być pobranie w domu!

Google 2.png

Kiedy i jak często wykonywać badanie tyreoglobuliny?

Po leczeniu raka tarczycy (najczęstsze wskazanie):

Pierwszy raz: 6–12 tygodni po całkowitej tyreoidektomii (usunięciu tarczycy), zwykle po zakończeniu leczenia radiojodem.
Późniejsze pomiary są wykonywane regularnie podczas kontroli onkologicznych, np. co: 3–6 miesięcy w 1. roku po leczeniu, 6–12 miesięcy w kolejnych latach.
Zwykle przez co najmniej 5–10 lat po leczeniu nowotworu.
Jeśli pacjent pozostaje bez wznowy choroby i poziomy TG są niewykrywalne, lekarz może zdecydować o rzadszych kontrolach.
U wielu pacjentów stosuje się test stymulacji TSH (endogenny lub egzogenny) przed oznaczeniem TG, aby zwiększyć jego czułość.

W chorobach zapalnych tarczycy:

Badanie TG może być zlecone jednorazowo w trakcie ostrej fazy zapalenia (np. w chorobie Hashimoto, podostrym zapaleniu).
Rzadko wymaga powtarzania – nie służy do monitorowania leczenia chorób zapalnych.
Częściej używa się przeciwciał anty-TPO i anty-TG oraz TSH/FT4.

Po leczeniu radiojodem (np. przy nadczynności tarczycy)

Zwykle kilka tygodni po ablacji jodem promieniotwórczym, jeśli konieczna jest ocena resztkowej tkanki tarczycowej.
W zależności od sytuacji klinicznej, ale nie jest rutynowo powtarzane, chyba że istnieje podejrzenie niepełnego zniszczenia tarczycy.

Biopsja węzłów chłonnych (rzadziej)

TG może być oznaczana w płynie z biopsji cienkoigłowej, gdy podejrzewa się przerzut raka tarczycy – to jednorazowe badanie, nie powtarza się go cyklicznie.

Uwaga: zawsze wykonuj badanie tyreoglobuliny z anty-TG! TG należy oznaczać razem z przeciwciałami anty-TG, ponieważ ich obecność może zafałszować wyniki (fałszywie niskie lub wysokie).

Jak często badać tyreoglobulinę?

Rak tarczycy: TG oznacza się regularnie, co 3–12 miesięcy, przez wiele lat po leczeniu.
Choroby zapalne: TG bada się rzadko, jednorazowo.
Nadczynność/lecz. radiojodem: okazyjnie, dla oceny skuteczności ablacji.
Zdrowe osoby: nie powinny wykonywać badania TG bez wyraźnych wskazań.

Jak się przygotować do badania tyreoglobuliny?

Przed pobraniem krwi:

• Pobranie krwi najlepiej wykonać w godzinach porannych (od 7 do 10 rano), na czczo (12 godzin od ostatniego posiłku), po nocnym odpoczynku oraz bez palenia papierosów. U niemowląt i małych dzieci dopuszczalne jest podanie lekkiego posiłku przed pobraniem, o ile lekarz nie zalecił inaczej.

• Nie należy wykonywać wcześniej wysiłku fizycznego, a przed pobraniem krwi odpocząć kilka minut.

• Pacjent powinien powstrzymać się od picia kawy, herbaty oraz napojów słodzonych przez co najmniej 12 godzin przed pobraniem krwi. Przed badaniem wskazane jest wypicie szklanki wody.

• 2-3 dni przed badaniem nie spożywać alkoholu, unikać nadmiernego wysiłku fizycznego, nie spożywać obfitych posiłków.

• Wykonać pobranie krwi przed przyjęciem leków z hormonem tyreotropowym.

Czynniki, które mogą mieć wpływ na wynik badania tyreoglobuliny?

Pora badania: zaleca się wykonanie testu między 7:00 a 10:00 rano, gdyż stężenie tyreoglobuliny może podlegać naturalnym zmianom w ciągu doby.

Leki: scyntygrafia z zastosowaniem I131.

Normy i interpretacja wyników badania tyreoglobuliny

Orientacyjnie wartości wynoszą < 55 ng/ml.

U osób z usuniętą tarczycą i po leczeniu radiojodem TG powinna być niewykrywalna.

Obecność przeciwciał skierowanych przeciwko tyreoglobulinie, anty-Tg (często występujących u chorych z rakiem tarczycy), zaburza oznaczenie. Może być konieczne oznaczenie stężenia tych przeciwciał przed wydaniem wyniku.

Normy mogą różnić się między laboratoriami i są zależne od metody analizy próbki.

Możliwe przyczyny odchyleń od normy wyników badania tyreoglobuliny

Nadczynność tarczycy ↓
Niedoczynność tarczycy ↑
Obecność przeciwciał anty-TG ↓
Leki zawierające tyroksynę (Euthyrox, Letrox) ↓
Obecność nawet minimalnej ilości pozostałej tkanki tarczycy po operacji lub przerzutów nowotworu ↑
Choroba Hashimoto (rzadko) ↑
Przejściowe zapalenie tarczycy (poporodowe, bezobjawowe, wirusowe, choroba de Quervaina) ↑
Biopsja cienkoigłowa wykonana w okresie krótszym niż 2 tygodnie przed oznaczeniem ↑

Czy wiesz, że...

Tyreoglobulina to unikalny marker – produkowany tylko przez komórki tarczycy. Żadne inne komórki w organizmie nie produkują TG. Dzięki temu tyreoglobulina jest idealnym markerem nowotworów tarczycy – jej obecność we krwi po usunięciu tarczycy wskazuje na obecność komórek tarczycowych lub raka.

Powiązane badania – co jeszcze warto zbadać?

Sprawdź, jakie badania warto wykonać razem z badaniem poziomu tyreoglobuliny!

Artykuły powiązane z badaniem

Diagnostyka chorób tarczycy

Rak tarczycy - objawy, diagnostyka i leczenie

Aby pośpiech związany z dotarciem do laboratorium nie wpłynął na wyniki badań, zachęcamy do skorzystania z pobrania krwi lub wymazu w domu za pomocą aplikacji Home Lab.